Een ukelele is een snaarinstrument die hoort bij de gitaarfamilie. Normaliter heeft een ukelele vier nylon snaren en een stemming die sterk verwant is aan die van een gitaar. De verhoudingen zijn namelijk gelijk aan de vier hoogste snaren van een gitaar maar de bovenste snaar is een octaaf hoger gestemd.

De meest populaire stemming van de ukelele is G C E A wat men de C stemming noemt. Een andere gebruikte stemming is de zogeheette D stemming waarbij de ukelele is gestemd op de noten A D F# B. Hierbij zijn alle snaren een hele toon hoger gestemd. Deze D stemming was in het verleden meer de standaard, en is dit in sommige landen nog steeds. De C en D stemming hebben echter altijd naast elkaar bestaan.

Een aangenomen uitleg van het woord ukelele is dat dit in het Hawaïaans “springende vlo” betekent. Doordat Engelstaligen dit woord niet goed uit kunnen spreken is de uitspraak verbasterd naar “joekeleejlie”.

Er bestaan ook andere aangenomen betekenissen van het woord ukelele. Uku betekent niet alleen “vlo” maar kan ook “klein” betekenen. Koningin Liliuokalani gelooft dat het woord ukelele “gift van ver” betekent.

Onder de meest bekende ukelele spelers zijn Israel Kamakawiwo’ole, Soko en Jake Shimabukuro. Israel Kamakawiwo’ole heeft wereldwijde bekendheid gekregen dankzij het nummer “Somewhere over the rainbow”. Jake Shimabukuro is vooral bekend geworden met zijn cover van het nummer “While My Guitar Gently Weeps”.

Andere bekende artiesten die gebruik hebben gemaakt van de ukelele zijn Eddie Vedder, Brigitte Kaandorp, George Harrison, Taylor Swift, Tiny Tim en Brian May.